Η στήριξη των πολιτών στο επίκεντρο της επόμενης ημέρας. Τo πρώτο μέτρο που αναμένεται να υλοποιηθεί εφόσον δεν υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών στα τρόφιμα, αμέσως μετά τις εκλογές, θα είναι η παράταση του market pass.
Στο πλαίσιο αυτό, και εφόσον δεν υπάρξει δραματική αλλαγή σε σχέση με το αποτέλεσμα της πρώτης κάλπης, το πακέτο μέτρων «ανάσας» και ενίσχυσης για νοικοκυριά, μισθωτούς και συνταξιούχους θα «περάσει» στα χέρια του νέου ΥΠΟΙΚ, που θα προκύψει.
To χρονοδιάγραμμα είναι ήδη έτοιμο ενώ η αναλυτική κοστολόγηση θα επιτρέψει στο σύνολο των μέτρων να ξεδιπλωθούν από φέτος μέχρι και το 2025. Εξαιρετικά πιθανή είναι η παροχή ενισχύσεων αμέσως μετά τις εκλογές για να αντιμετωπιστούν οι υψηλές τιμές των τροφίμων ενώ το 2024 θα φέρει την αύξηση στους μισθούς του δημοσίου για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια, τις νέες αυξήσεις στις συντάξεις αλλά και την αύξηση του κατώτατου μισθού. Βελτίωση καθαρών αποδοχών θα προκύψει από την 1/1/2024 για όλους τους γονείς με παιδιά και λόγω της αύξησης του αφορολογήτου.
To πρώτο μέτρο που αναμένεται να υλοποιηθεί εφόσον δεν υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών στα τρόφιμα θα είναι η παράταση του market pass. Η ενίσχυση που έχει ήδη δοθεί καλύπτει το χρονικό διάστημα μέχρι τον Ιούλιο. Επειδή όμως οι τιμές των τροφίμων θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν έστω και με ποιο αργό ρυθμό (σ.σ αναμένεται μονοψήφιος πληθωρισμός στα τρόφιμα μέχρι τον Ιούνιο) το πρόβλημα των υψηλών τιμών στα supermarket θα γίνει ακόμη μεγαλύτερο.
Με τα μέχρι τώρα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, δημοσιονομικός χώρος για την υλοποίηση του συγκεκριμένου μέτρου, το πιθανότερο είναι ότι θα υπάρξει. H 3μηνη παράταση του market pass απαιτεί δημοσιονομικό χώρο 300 εκατ. ευρώ και η εξάμηνη 600 εκατ. ευρώ. Στα μέτρα που αναμένεται να υλοποιηθούν εντός του έτους θα ενσωματωθεί και ο διπλασιασμός του κονδυλίου για τη χορήγηση επιδοτούμενων δανείων στους νέους.
Ήδη έχει δεσμευτεί το 40% των 500 εκατ. ευρώ που είναι τα διαθέσιμα αυτή τη στιγμή και πριν την αλλαγή της χρονιάς θα προστεθούν επιπλέον 500 εκατ. ευρώ. Ανοικτό και το ενδεχόμενο παράτασης του μηχανισμού επιδότησης των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και για το τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς (σ.σ προς το παρόν υπάρχει παράταση μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου) ειδικά αν υπάρξει αναζωπύρωση των τιμών μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα.
Τα επόμενα μέτρα θα σχεδιαστούν ενόψει της κατάθεσης του προϋπολογισμού του 2024.
Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, θα ενσωματωθούν τα εξής:
1. Η αύξηση του αφορολογήτου για γονείς με παιδιά κατά 1000 ευρώ. Αυτό το μέτρο θα κοστίσει περί τα 80 εκατ. ευρώ και θα φανεί στην πράξη από την 1/1/2024 ως αύξηση των καθαρών αποδοχών δεδομένου ότι θα μειωθούν οι κρατήσεις για την εφορία.
2. Η αύξηση στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων. Μετά τον ορισμό της νέας κυβέρνησης, μια από τις πρώτες ενέργειες των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών θα είναι ο σχεδιασμός του νέου ενιαίου μισθολογίου. Θα διατεθούν περί τα 500 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση των αυξήσεων αλλά αναμένεται ότι η ποσοστιαία αύξηση των αποδοχών δεν θα είναι οριζόντια. Έμφαση θα δοθεί στο να αυξηθεί περισσότερο ο εισαγωγικός μισθός και για να λειτουργήσει ως κίνητρο προσέλευσης ικανών στελεχών στο δημόσιο και να μειωθούν οι ανισότητες. Από την άλλη, σημαντικό κονδύλι θα διατεθεί και για την αύξηση των αποδοχών στις θέσεις ευθύνης καθώς με τα σημερινά δεδομένα, δεν υπάρχει ουσιαστικό οικονομικό κίνητρο για να αναλάβει κάποιος θέση προϊσταμένου κλπ.
3. Η αύξηση στις συντάξεις. Το ποσοστό θα προκύψει από το άθροισμα του πραγματικού ρυθμού ανάπτυξης και του πληθωρισμού ενώ το τελικό ποσοστό θα είναι το μισό αυτού του ποσοστού. Με εκτίμηση πληθωρισμού στο 4,5% και ανάπτυξης στο 2,3%, εκτιμάται ότι το νέο ποσοστό αύξησης θα είναι τουλάχιστον 3,5%. Για τις αυξήσεις του 2024, εκτιμάται ότι θα χρειαστούν περίπου 450-500 εκατ. ευρώ, ποσό που θα εγγραφεί ως πρόσθετη δαπάνη στον προϋπολογισμό του 2024.
4. Υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να υπάρξει και πάλι έκτακτη οικονομική ενίσχυση για τους συνταξιούχους που δεν θα λάβουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς καθώς και το 2024 θα υπάρξει αύξηση των τιμών οπότε θα πρέπει να αναπληρωθεί το χαμένο εισόδημα. Όσο βέβαια θα αυξάνονται οι συντάξεις, θα μειώνονται τα άτομα με προσωπική διαφορά μέχρι τελικώς να κλείσει και αυτό το κεφάλαιο.
5. Η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30% θα είναι επίσης μέτρο του 2024 με το όφελος όμως να αποτυπώνεται στις φορολογικές δηλώσεις του 2025.
Η σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος αλλά και μείωση των ασφαλιστικών εισφορών (μισή μονάδα για τον εργαζόμενο και μισή για τον εργοδότη) θα ξεκινήσουν από το 2025.